DOCENTENPANEL

Leren van corona in het onderwijs

In gesprek met docenten over onderwijs in de coronacrisis

Wat was de impact van de crisis op het onderwijs? Wat hebben docenten geleerd van de crisis? En wat voor (nieuwe) vormen van onderwijs is daarmee teweeggebracht? We vroegen Akay Mustafa (Sport Studies), Tibbe Bakker (Bestuurskunde) en Hannah Simonse (Buurtcampus) hoe zij de crisis hebben ervaren binnen het onderwijs, waar zij tegenaan liepen en welke aanpak zij hebben gekozen.

Akay Mustafa


Docent Sport Studies

Tibbe Bakker


Docent Bestuurskunde

Hannah Simonse


Projectmanager Buurtcampus

Akay Mustafa

“Fysiek aanwezig zijn, hoeft niet altijd te betekenen dat je werkelijk aanwezig bent en het aanzetten van de camera betekent niet altijd dat de student betrokken is. Als docent is het van belang manieren te bedenken om studenten te laten interacteren met de leeromgeving. En of dat nou fysiek of online is, het principe blijft hetzelfde. Voordat ik in Nederland kwam werken in juli 2020, was ik werkzaam als Athletic Director (AD) op een internationale school in Londen. Tegen het einde van mijn aanstelling heb ik een studieprogramma gecreëerd waarin twaalf scholen, verdeeld over drie verschillende continenten, mee hebben gedaan aan een online internationale sportcompetitie. Het was een groot succes waar 1000 studenten aan hebben deelgenomen. De pandemie heeft een positieve impact gehad op sportkunde. We hebben gerealiseerd dat er een grote potentie was voor een hybride vorm van sport. Een situatie waarin een student samen met studiegenoten op de campus kan sporten, maar zich tegelijkertijd digitaal kan verbinden met andere campussen. Zo kan leren internationaal mogelijk worden gemaakt. Sinds juli 2020 werk ik op de Hogeschool van Amsterdam binnen de opleiding Sport Studies. Denken aan de toekomst na de pandemie speelt binnen deze opleiding ook een belangrijke rol. Er worden al stappen gezet richting collaboratief online internationaal leren. De eerste impact van corona was dan wel negatief, maar het heeft ons ook op een goede manier gedwongen tools te gebruiken die we wellicht willen blijven gebruiken na de crisis. En deze gedachte gaat tot zover, dat we serieuze overwegingen maken binnen ons curriculum. Wij docenten leren nu verschillende manieren om de studenten meer verbonden te laten voelen met de opleiding. We gebruiken nieuwe technieken, lesstructuren en -methoden. We hebben gemerkt dat deze ontwikkelingen onze online lessen vooruit hebben geholpen. Dat binnen het leerperspectief dingen drastisch aan het veranderen zijn, is een feit waar we niet omheen kunnen. De studenten hebben het afgelopen jaar veel te maken gehad met sociale isolatie, maar ik denk dat velen ook the new reality hebben geaccepteerd. Het proactief delen van je eigen ervaring in deze moeilijke tijden is dan ook een tip die ik aan studenten en collega’s meegeef.”

''De eerste impact van corona was dan wel negatief, maar het heeft ons ook op een goede manier gedwongen tools te gebruiken die we wellicht willen blijven gebruiken na de crisis. En deze gedachte gaat tot zover, dat we serieuze overwegingen maken binnen ons curriculum.'

- Akay Mustafa

”De BSKcast vult op die manier goed de tekortkomingen van het hedendaagse onderwijs aan: de verbinding versterken tussen studenten en docenten. Door met studenten en docenten informeel in gesprek te gaan ontstaat de ruimte om te leren van elkaar”

- Tibbe Bakker

Tibbe Bakker

“‘Luisteren’, ‘leren’ en ‘leuk’ zijn drie begrippen die wat mij betreft veel met elkaar te maken hebben. Leren definieer ik dan als het opdoen van nieuwe inzichten, luisteren als het tot je nemen van nieuwe inzichten door het verhaal dat iemand anders je vertelt en die twee dingen samen moeten je een bepaalde mate van vreugde of voldoening geven. Het begrip leuk vormt de brandstof van het leerproces. Je kan dat wat mij betreft ook fascinatie of interesse noemen; om te leren moet je ergens belangstelling voor hebben. Inzicht bieden in de samenleving en mensen helpen om te begrijpen wat er om hen heen gebeurt, zie ik als mijn persoonlijke missie. Dat is ook de kern van mijn docentschap aan de HvA, waarin zowel mijn praktische als theoretische achtergrond goed tot zijn recht komen. Samen met studenten nadenken over onze samenleving, maatschappelijke vraagstukken en beleid en dit alles omzetten in goede, creatieve verhalen: dat vind ik geweldig om te doen. Nuttig ook om dit in onze studie een plek te geven, want ik ben van mening dat onze studenten, als basisvaardigheid, in staat moeten zijn complexe problemen op een heldere én interessante wijze voor het voetlicht te brengen. In mijn onderwijs wijs ik studenten, naast op de literatuur, ook veel op allerlei podcasts. Een goede aanvulling die verdieping brengt en ook voor verbinding kan zorgen. Met die twee uitgangspunten in het achterhoofd zijn we dit jaar ook begonnen met onze eigen podcast; de BSKcast. Allerlei vakken, onderwerpen en andere zaken die spelen binnen onze opleiding komen daar aan bod. De gesprekken zijn wat informeler, waardoor je ook docenten en medestudenten beter leert kennen. De podcast is ideaal om te zorgen voor kruisbestuiving tussen de verschillende leerjaren. Zo kan je als eerstejaars horen wat stagiairs in het derde jaar zoal doen, of kan je als vierdejaars nog eens terugluisteren wat je in het tweede jaar ook alweer gedaan hebt bij een bepaald vak. Dit is ook van belang, want door de coronacrisis beperken we ons tot alles wat bijna alleen digitaal mogelijk is. De BSKcast vult op die manier goed de tekortkomingen van het hedendaagse onderwijs aan: de verbinding versterken tussen studenten en docenten. Door met studenten en docenten informeel in gesprek te gaan ontstaat de ruimte om te leren van elkaar (op afstand). Er is nog veel meer mogelijk en gelukkig hebben we binnen de HvA uitstekende faciliteiten en ondersteuning. Hopelijk kunnen we op korte termijn meer de verbinding zoeken met collega’s en studenten buiten onze eigen kring!”

Hannah Simonse

“Vanuit de Buurtcampus (voorheen BOOT) bieden studenten vanuit verschillende opleidingen diensten aan bewoners, ondernemers en organisaties. Het was voor ons wel even schrikken toen we een jaar geleden op slot moesten, al merkten we ook vrij snel dat er voor sommige activiteiten een makkelijk alternatief was. Zo kunnen studenten ook met kinderen bellen die meedoen aan het Keukentafel-project. Ook het spreekuur wilden we telefonisch doorzetten. Voor de HvA was het alleen niet mogelijk om een nummer aan te maken waar vanuit kan worden doorgeschakeld, terwijl je dat vanwege het thuiswerken wel wil. Toen hebben we zelf maar een telefoonabonnement afgesloten. Als team zijn we altijd vrij praktisch en oplossingsgericht.

Tijdens de tweede lockdown werd steeds meer duidelijk dat deze situatie nog wel eens lang kon gaan duren. Toen zijn we meer gaan nadenken over hoe we door wilden gaan voor de langere termijn. Voor het telefonisch spreekuur zijn we een callcenter gestart, zodat we op werkdagen continu bereikbaar zijn. Deze crisis maakt ook dat er een hele nieuwe doelgroep is die hulp en ondersteuning kan gebruiken. Denk aan jongeren die in schuldhulpverlening zitten of die eenzaam zijn. Hen weten we nu beter te bereiken dan voorheen, maar anderen juist minder. De mensen die normaal gesproken bij ons op spreekuur kwamen, die vinden het over het algemeen niks. En bij mensen die beperkt Nederlands of Engels spreken werkt het niet. Met handen en voeten kom je niet ver aan de telefoon.

Daarnaast hebben we de locaties geleidelijk weer meer opengesteld, want binnen de huidige maatregelen is maatschappelijke dienstverlening toegestaan. Nu kunnen mensen bijvoorbeeld een afspraak maken om langs te komen voor het spreekuur en vindt de Bonusklas weer deels op locatie plaats. Zo zorgen we dat er binnen de regels wel contact is tussen student en doelgroep, al zijn het niet de aantallen die we voorheen bedienden. En studenten die eigenlijk buurtonderzoek, doen mag ik niet de wijk insturen. Dat is toch beperkt.

De meeste studenten waren tijdens de eerste lockdown heel begripvol. Nu zijn ze wat meer blasé. We zijn een soort verlengde van de opleiding geworden. Bij ons zitten ze ook weer aan de telefoon of achter Teams. Veel studenten vanuit sociale opleidingen hebben voor hun studie gekozen om mensen te helpen. Nu doen ze dat wel, maar het contact met de doelgroep is toch minder. Voor de toekomst denk ik zeker dat we het telefoonnummer live houden. Dat is een mooie manier gebleken om meer mensen te bedienen. Maar verder hoop ik dat we zo snel mogelijk weer studenten mogen verwelkomen in de wijk.”

“In deze crisis zijn jongeren een nieuwe doelgroep die wel wat hulp en ondersteuning kunnen gebruiken. Hen weten we nu beter te bereiken, maar anderen juist minder”

- Hannah Simonse